Wilsbekwaam of niet: hoe beoordeelt de notaris zijn klanten op dit gebied?
Het blijft een even lastig als heikel punt voor notarissen: het bepalen of en in hoeverre een klant wilsbekwaam is. Dit bepaalt bijvoorbeeld of hij of zij een levenstestament kan en mag tekenen. Een nieuw stappenplan moet daar onder andere meer overzicht in bieden.
Bepalen of iemand al dan niet wilsbekwaam is, gaat in wezen altijd gepaard met een zogenoemd wilsbekwaamheidsonderzoek. Dit onderzoek is verplicht, omdat het opstellen en ondertekenen van een testament een nogal gewichtige zaak is. Een testament van een persoon die achteraf niet-wilsbekwaam blijkt, wordt namelijk ongeldig verklaard.
Wilsbekwaamheidsonderzoek
Zo’n onderzoek bestaat doorgaans uit een aantal korte vragen. Deze gaan in principe in op wat de persoon in kwestie wil verwerken in zijn of haar levenstestament. Als daaruit blijkt dat er eigenlijk geen reden is om de twijfelen aan diens wilsbekwaamheid, stopt het onderzoek vrij vlot, waarna de notaris verder kan gaan met zijn of haar werk. De klant merkt hier doorgaans ook niet veel van.
Soms is er aanleiding voor extra aandacht aan de wilsbekwaamheid van de klant. Hoe de notaris de kwestie dan moet afhandelen, is afhankelijk van de situatie.
Stappenplan
Er is geen eenduidige manier om een situatie met een niet-wilsbekwaam persoon af te handelen. Of was, moeten we eigenlijk zeggen. Misschien is er daarom wel een nieuw stappenplan in het leven geroepen.
Dit stappenplan heeft nadrukkelijk de aansluiting gezocht bij het VN-verdrag Handicap. Dit is een verdrag met als doel het verbeteren van de positie van mensen met een beperking. Uitgangspunt daarbij is dat altijd wordt gestreefd naar een situatie waarbij de cliënt zelf beslist – en niet iemand anders.
Dit houdt dus ook in dat de notaris zoveel mogelijk met de klant zelf in zee moet gaan. Het is, in het kader van dit nieuwe stappenplan, de taak van de notaris om onbehoorlijke beïnvloeding te voorkomen.
